Cố đô Bagan của Myanmar đã được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hiệp quốc (UNESCO) công nhận là Di sản thế giới năm 2019.
Bagan nằm ở miền trung Myanmar, nơi đây từng là kinh đô của Myanmar với tên gọi cũ là Pagan. Vì là kinh đô cũ nên nơi đây còn tồn tại rất nhiều các công trình kiến trúc của nền văn minh xưa, là nơi lưu giữ những giá trị về văn hóa phật giáo tọa lạc bên dòng sông Ayeyarwady thơ mộng. Bagan được chia thành hai khu vực chính, Bagan cũ là nơi có rất nhiều công trình cổ và Bagan mới phục vụ cuộc sống hiện đại mới được quy hoạch ít năm sau này.
Bagan hiện có khoảng 2.000 ngôi chùa và đền tháp đã tồn tại hàng trăm năm, đủ quy mô và hình thái kiến trúc nhấp nhô thấp thoáng trong những rừng cây thưa. Các ngôi đền ở đây thường đứng theo cụm và khá gần nhau, bạn có thể lựa chọn đi bộ, xe đạp hay xe ngựa thong dong trên các con đường mòn để khám phá các ngôi đền gạch đỏ rêu phong. Cố đô Bagan của Myanmar đã được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hiệp quốc (UNESCO) công nhận là Di sản thế giới năm 2019.
1. Chùa Shwezigon
Shwezigon là ngôi chùa dát vàng đầu tiên và linh thiêng nhất ở đất nước Myanmar. Chùa Shwezigon được xây dựng vào năm 1059 trên cồn cát, gần sông Ayeyawady. Toàn bộ phía ngoài ngôi chùa được dát vàng, bên trong đính hàng ngàn viên kim cương lớn nhỏ. Chùa Shwezigon được coi là nguyên mẫu của tất cả những ngôi chùa ở Myanmar. Chùa có 4 cổng quay về bốn hướng khác nhau, có hành lang dài. Ở cổng, có hai danh vật khổng lồ màu trắng đang ngồi chễm chệ phía trước. Ngôi chùa được cho là nơi chứa xá lợi, xương trán và xương quai xanh của Đức Phật cũng như những bức tượng Phật khổng lồ. Có hàng chục ngôi đền nhỏ bao quanh bảo tháp chính.
Bốn bảo tháp chính của chùa Shwezigon được mạ vàng, với bốn con sư tử vàng nằm trên đỉnh của bảo tháp, một cấu trúc giống như một chiếc lọng – được tìm thấy trong hầu hết các ngôi chùa của Myanmar. Trong khuôn viên của chùa Shwezigon có rất nhiều tượng Phật từ thế kỷ 12 và các cột trụ có khắc chữ bằng tiếng Môn mô tả lịch sử của chùa Shwezigon.
2. Đền Ananda Phaya
Nằm ở Old Bagan, đền Ananda là một trong những di tích Phật giáo hùng vĩ nhất trên đồng bằng Bagan. Ananda là một cấu trúc cân xứng đến hoàn hảo theo kiểu chữ thập Hy Lạp. Điểm nhấn ấn tượng nhất của ngôi đền là ngọn tháp chính được mạ vàng giúp sự phản chiếu ánh sáng có thể được nhìn thấy từ cách đó rất xa. Phần lõi của ngôi đền Ananda là khối lập phương có 4 tượng Phật lớn mạ vàng quay về 4 mặt khác nhau tương ứng 4 lối vào đền. Cảnh câu chuyện cuộc đời của Đức Phật được dập nổi trên hàng trăm viên gạch đất nung ở trong ngôi đền. Trên mỗi bậc tháp của Ananda đều có các Chinthes – những thụy thú giống như sư tử để bảo vệ các ngôi chùa trên khắp đất nước Miến Điện.
Trong khuôn viên Ananda có tu viện Ananda Oak Kyaung ược xây dựng vào khoảng năm 1137 bằng gạch đỏ, bức tường có hình vẽ mô tả cuộc đời của Đức Phật. Ananda cũng là ngôi đền không có bậc thang lên đỉnh tháp, tại căn phòng trung tâm có 4 bức tượng Phật cao hơn 9m mạ vàng đại diện cho 4 vị Phật đã đạt tới niết bàn.
3. Đền Thatbyinnyu
Đền Thatbyinnyu là một trong những công trình đẹp và linh thiêng của đất nước Phật giáo Myanmar. Thatbyinnyu được coi là ngôi đền cao nhất tại Bagan và có thể được nhìn thấy tại mọi điểm ở vùng đất này. Đền Thatbyinnyu nằm trên một ngọn đồi nhỏ gần đền Ananda. Đây là một công trình đồ sộ với vẻ đẹp như một tu viện thời Phục hưng. Bên trong đền có các dãy hành lang dài vắng lặng, hai bên là những bức tượng Phật với nhiều tư thế và hình dáng khác nhau, tất cả đều được dát vàng lấp lánh.
4. Ngôi đền dang dở Dhammayangyi
Ngôi đền Dhammayangyi bằng gạch nung giữa quần thể Bagan cổ nổi tiếng với hình dáng là một chiếc kim tự tháp to lớn, đồ sộ, lấn át mọi công trình khác. Được vua Narathu xây dựng năm năm 1170, đền Dhammayangyi có dáng kim tự tháp sáu tầng bậc thang. Nhưng Dhammayangyi vẫn có lối kiến trúc tứ diện phổ biến ở các đền chùa Myanmar với bốn cửa quay về bốn hướng.
Việc xếp gạch tạo nên hệ thống mái vòm phía trên hành lang quanh đền chứng minh trình độ của người xưa rất cao. Mỗi cửa chính ngôi đền là những pho đại tượng Phật với nhiều kiểu dáng khác nhau được dát vàng hoặc sơn màu. Tương truyền, ngôi đền được vua Narathu xây dựng để thể hiện sự sám hối vì những tội ác mà ông đã gây ra đó là giết cha, anh trai và vợ để lên ngôi. Tuy nhiên, ngôi đền bị bỏ dở sau khi vua Narathu bị sát hại.
Vậy thì bạn còn chần chờ gì mà không sắp xếp hành lý để bắt đầu hành trình đến Myanmar? Nhớ ghé thăm Sakos để tìm kiếm bạn đồng hành chất lượng cho chuyến đi thú vị này nhé!