Cơm tấm, món ăn bình dân mà tinh tế, đã trở thành biểu tượng ẩm thực của Sài Gòn, chinh phục bao thực khách gần xa.
1. Cơm tấm được hình thành trong hoàn cảnh nào?
Cơm tấm, món ăn dân dã một thời, nay đã trở thành một biểu tượng ẩm thực của Sài Gòn. Từ những gánh hàng rong giản dị, cơm tấm đã len lỏi vào các nhà hàng sang trọng, chinh phục cả những thực khách khó tính nhất. Hương vị đậm đà, đặc trưng của cơm tấm đến từ sự kết hợp hài hòa giữa cơm tấm dẻo thơm, thịt nướng đậm đà, bì giòn tan và các loại rau sống tươi mát. Chính sự đa dạng trong cách chế biến và phong phú trong cách kết hợp các nguyên liệu đã làm nên sức hấp dẫn đặc biệt của món ăn này.
Cơm tấm không chỉ đơn thuần là một món ăn mà còn là một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực của Sài Gòn. Những quán cơm tấm vỉa hè, những buổi tụ tập bạn bè bên tô cơm tấm nóng hổi đã trở thành những ký ức đẹp trong lòng nhiều người dân Sài Gòn.
Cùng với sự phát triển của thành phố, cơm tấm Sài Gòn cũng không ngừng đổi mới. Từ những quán ăn vỉa hè giản dị, cơm tấm ngày nay xuất hiện trong các nhà hàng sang trọng, đáp ứng khẩu vị của nhiều đối tượng khách hàng. Tuy nhiên, dù ở bất cứ đâu, cơm tấm vẫn giữ được hương vị đặc trưng và là niềm tự hào của người Sài Gòn.
2. Các thành phần trong một đĩa cơm tấm
Một đĩa cơm tấm truyền thống gồm có: 1 phần cơm, 1 phần sườn nướng, 1 phần bì lợn, 1 phần chả trứng và nước mắm ăn kèm.
2.1 Cơm tấm
Cơm tấm, món ăn dân dã mà đậm đà hương vị Việt Nam, được làm từ phần đầu hạt gạo bị vỡ ra trong quá trình xát. Chính những hạt gạo vụn này đã tạo nên một loại cơm có hạt nhỏ, dẻo và thơm đặc trưng, khác biệt hoàn toàn so với các loại gạo thông thường. Theo phương pháp truyền thống, cơm tấm được nấu bằng nồi đất hoặc nồi gang trên bếp củi để giữ được hương vị thơm ngon nhất.
Tuy nhiên, với cuộc sống hiện đại, nhiều người đã chuyển sang cách hấp cách thủy để tiết kiệm thời gian. Dù nấu bằng cách nào, cơm tấm vẫn luôn giữ được hương thơm quyến rũ, khiến người ăn nhớ mãi không quên. Để có một nồi cơm tấm ngon, gạo tấm thường được ngâm trước khi nấu để hạt gạo mềm và nở đều.
2.2 Sườn cốt lết nướng
Mỗi quán cơm tấm Sài Gòn dường như đều cất giữ một bí quyết riêng để tạo nên những miếng sườn nướng thơm lừng, đậm đà. Quy trình ướp sườn là cả một nghệ thuật, đòi hỏi sự kết hợp hài hòa giữa các gia vị chua ngọt, mặn mà. Bí quyết gia truyền được truyền từ đời này sang đời khác, tạo nên hương vị đặc trưng không thể lẫn vào đâu được.
Và điểm nhấn không thể thiếu chính là việc nướng sườn trên than hoa hồng. Ngọn lửa liu riu không chỉ giúp sườn chín đều mà còn mang đến một hương thơm quyến rũ, kích thích vị giác. Khói bếp nghi ngút bay lên, hòa quyện với mùi thơm của thịt nướng, tạo nên một không khí thật ấm cúng và hấp dẫn. Nhiều quán ăn còn khéo léo trưng bày bếp than ngay trước quán, vừa để thực khách thưởng thức hương thơm hấp dẫn, vừa tạo nên một không gian ẩm thực độc đáo, thu hút thực khách ghé thăm.
2.3 Chả trứng
Chả trứng, món ăn quen thuộc trong bữa cơm gia đình Việt, được tạo nên từ sự kết hợp hài hòa giữa trứng gà béo ngậy, thịt xay mềm mịn, cùng mộc nhĩ, nấm hương giòn sần sật. Hương thơm đặc trưng của các loại nấm hòa quyện cùng gia vị đậm đà tạo nên một hương vị khó cưỡng.
Để giữ trọn vẹn vị ngọt tự nhiên của nguyên liệu, chả thường được hấp cách thủy. Khi chín, những miếng chả trứng vàng ươm, cắt thành hình chữ nhật hoặc tròn đều, không chỉ đẹp mắt mà còn vô cùng hấp dẫn.
2.4 Bì lợn
Quá trình chế biến bì lợn khá đơn giản nhưng đòi hỏi sự tỉ mỉ ở từng công đoạn. Bì tươi ngon sau khi được làm sạch sẽ được luộc sơ, thái sợi và trộn đều với gia vị. Đặc biệt, không thể thiếu thính gạo rang – thành phần quan trọng tạo nên hương vị đặc trưng cho món ăn này. Thính gạo rang vàng ươm, thơm lừng khi kết hợp với bì lợn tạo nên một món ăn vừa ngon miệng vừa hấp dẫn.
2.5 Nước mắm
Mỗi đĩa cơm tấm, dù đơn giản hay cầu kỳ, đều không thể thiếu một chén nước chấm đậm đà hương vị. Được pha chế từ nước mắm hảo hạng, hòa quyện cùng vị chua thanh của chanh, vị cay nồng của ớt, vị ngọt dịu của đường và tỏi thơm lừng, chén nước chấm như linh hồn của món ăn. Người Sài Gòn có cách thưởng thức cơm tấm rất riêng: thay vì chấm từng miếng thịt, chả vào chén nước chấm, họ tưới đều nước chấm lên khắp đĩa cơm. Cách ăn này giúp các hương vị hòa quyện một cách hoàn hảo, tạo nên một tổng thể hài hòa và đậm đà khó quên.
Mỗi khi thưởng thức cơm tấm Sài Gòn, tôi lại bị cuốn hút bởi hương thơm lừng lan tỏa khắp không gian. Hạt cơm trắng muốt, dẻo quánh quyện cùng vị béo ngậy của chả trứng, sự giòn tan của sườn bì thấm đượm gia vị. Những lát dưa chuột giòn mát, cà chua tươi rói như tô điểm thêm cho màu sắc và vị giác. Tất cả hòa quyện tạo nên một bản giao hưởng hương vị đậm đà, khó có món ăn nào sánh kịp. Tiếng sườn xèo xèo trên bếp than hồng, tiếng nhai rau giòn giòn… từng âm thanh, từng hương vị đều khiến tôi cảm thấy thật thư thái và hạnh phúc.
3. Biến đổi không ngừng vào món cơm tấm ngày nay.
Cơm tấm Sài Gòn, món ăn dân dã một thời, nay đã trở thành một biểu tượng ẩm thực của thành phố. Từ những gánh hàng rong đơn sơ, cơm tấm đã len lỏi vào thực đơn của nhiều nhà hàng sang trọng. Sự kết hợp hài hòa giữa cơm tấm thơm dẻo và các món ăn kèm như xá xíu đậm đà, nem nướng thơm lừng, hay trứng ốp la lòng đào béo ngậy đã tạo nên một hương vị khó quên.
Bạn đã từng thưởng thức cơm tấm Sài Gòn chưa? Nếu chưa, bạn đang bỏ lỡ một trải nghiệm ẩm thực tuyệt vời đấy. Món ăn này với hương vị đặc trưng, đậm đà chắc chắn sẽ khiến bạn bất ngờ. Hãy cùng Sakos đến Sài Gòn và khám phá ngay món ăn dân dã mà lại vô cùng hấp dẫn này nhé.!
