Mỗi thành phố ngầm mang trong mình một câu chuyện riêng, phản ánh nền văn hóa và lối sống của người dân nơi đây. Khám phá những bí ẩn ẩn giấu dưới lòng đất, chúng ta không chỉ mở rộng hiểu biết về lịch sử mà còn có cơ hội chiêm ngưỡng những công trình kiến trúc độc đáo, được xây dựng bằng sự sáng tạo và tinh thần kiên trì của con người.
1. Hang động Ellora – Di sản kiến trúc độc đáo của Ấn Độ
Tọa lạc tại phía Tây Ấn Độ, gần làng Ellora, quần thể hang động Ellora là một kiệt tác kiến trúc gồm 34 ngôi đền được tạc khắc trực tiếp vào vách đá bazan. Nổi bật giữa quần thể này là đền Kailasa, một công trình độc đáo được xây dựng bằng cách đào sâu vào sườn dốc, đón nhận ánh sáng mặt trời tự nhiên tràn vào hang động.
Quần thể Ellora là minh chứng cho sự đa dạng về tín ngưỡng và văn hóa tại Ấn Độ. Nơi đây bao gồm 12 ngôi đền Phật giáo có niên đại từ thế kỷ 2 TCN đến thế kỷ 6 CN, 17 ngôi đền Ấn Độ giáo được xây dựng từ thế kỷ 5 đến thế kỷ 9 và 5 ngôi đền Kỳ Na giáo có niên đại từ thế kỷ 8 đến thế kỷ 10.
Sự kết hợp hài hòa giữa kiến trúc, điêu khắc và hội họa trong hang động Ellora đã tạo nên một không gian nghệ thuật độc đáo, mang đậm dấu ấn văn hóa Ấn Độ. Nơi đây không chỉ là điểm đến tâm linh thu hút du khách mà còn là minh chứng lịch sử quý giá cho sự phát triển của nghệ thuật kiến trúc hang động trong khu vực Nam Á.
2. Thành phố ngầm Petra – Kỳ quan ẩn mình trong vách đá ở Jordan
Petra, thành phố cổ đại được tạc khắc tinh xảo từ đá sa thạch, tọa lạc tại phía Tây Nam Jordan, từng là thủ đô uy nghi của đế chế Nabataean. Nơi đây từng là trung tâm thương mại và văn hóa sầm uất trong thời kỳ đỉnh cao từ năm 400 TCN đến năm 106 CN, nhưng sau đó lại chìm vào quên lãng trong nhiều thế kỷ.
Mãi đến đầu những năm 1800, một du khách người châu Âu tình cờ khám phá ra địa điểm cổ kính này, khơi dậy sự chú ý của thế giới và đưa Petra trở lại bản đồ du lịch. Năm 1985, Công viên Khảo cổ Petra được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới, và vào năm 2007, nơi đây vinh dự được vinh danh là một trong bảy kỳ quan mới của thế giới.
Ngày nay, Petra thu hút du khách từ khắp nơi trên thế giới bởi vẻ đẹp tráng lệ và bí ẩn. Du khách đến đây có thể chiêm ngưỡng những công trình kiến trúc độc đáo được chạm khắc tinh xảo từ đá sa thạch, khám phá những bí mật lịch sử ẩn giấu trong lòng thành phố và trải nghiệm cảm giác choáng ngợp trước khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ.
3. Thành phố ngầm Matiate – Thổ Nhĩ Kỳ
Vào năm 2022, trong lúc dọn dẹp vệ sinh tại thị trấn lịch sử Midyat, một nhóm nhà bảo tồn đã bất ngờ phát hiện lối vào hang động dẫn xuống một khu phức hợp khổng lồ. Sau khi khai quật, họ ngỡ ngàng trước sự hiện diện của hàng chục đường hầm và gần 50 căn phòng được xây dựng tinh xảo.
Theo chia sẻ của Gani Tarkan – nhà khảo cổ học hàng đầu phụ trách dự án, Matiate có niên đại lên đến 1.900 năm tuổi và từng là nơi trú ẩn cho 60.000 – 70.000 người. Tuy nhiên, hiện tại, mới chỉ có 3% diện tích thành phố được khám phá.
Kể từ năm 2022, các hoạt động khai quật liên tục được tiến hành. Thành phố ngầm này hứa hẹn sẽ trở thành điểm đến thu hút đông đảo du khách trong tương lai, góp phần thúc đẩy ngành du lịch địa phương.
4. Mỏ Muối Wieliczka – Kỳ quan ngầm của Ba Lan
Nằm ở miền nam Ba Lan, Mỏ Muối Wieliczka là một công trình kiến trúc độc đáo và lâu đời, được xây dựng từ thế kỷ 13. Trải qua gần 700 năm lịch sử, nơi đây từng là một mỏ muối khổng lồ, đóng góp nguồn tài nguyên quan trọng cho khu vực và trở thành một trong những mỏ muối tồn tại lâu đời nhất trên thế giới. Hoạt động khai thác muối tại Wieliczka chính thức kết thúc vào năm 2007.
Bên cạnh giá trị kinh tế, Wieliczka còn sở hữu một hệ thống kiến trúc và nghệ thuật ngầm vô cùng ấn tượng. Nơi đây ẩn chứa một thành phố ngầm với đầy đủ nhà ở cho thợ mỏ, nhà thờ, nhà nguyện, hồ nước mặn, tượng điêu khắc và các tác phẩm nghệ thuật được chạm khắc tinh xảo từ muối. Tổng chiều dài của hệ thống hang động và đường hầm trong mỏ lên đến 300km, tạo nên một mê cung kỳ vĩ dưới lòng đất.
Trong Thế chiến thứ hai, Wieliczka từng được quân đội Đức sử dụng làm nơi đóng quân và sản xuất đạn dược. Sau chiến tranh, mỏ muối được mở cửa cho du khách tham quan và nhanh chóng trở thành một trong những điểm đến thu hút nhất tại Ba Lan. Mỗi năm, nơi đây đón tiếp hơn 1 triệu du khách đến khám phá vẻ đẹp kỳ diệu và tìm hiểu lịch sử độc đáo của mỏ muối lâu đời nhất thế giới.
5. Bí ẩn thành phố ngầm dưới lòng Bắc Kinh
Bắt đầu từ năm 1969 và trải dài qua nhiều thập kỷ sau đó, dưới sự chỉ đạo của Chủ tịch Mao Trạch Đông, một công trình ngầm khổng lồ được xây dựng như nơi trú ẩn khẩn cấp cho chính phủ Trung Quốc lúc bấy giờ. Nằm sâu dưới lòng thủ đô Bắc Kinh, thành phố ngầm này sở hữu chiều dài ấn tượng lên đến 30km.
Với quy mô đồ sộ, thành phố ngầm này được trang bị đầy đủ các tiện nghi cần thiết cho cuộc sống như nhà hàng,trường học, bệnh viện, nhà hát, vv. Nơi đây được thiết kế để có thể trở thành nơi trú ẩn tạm thời cho hơn 40% dân số Bắc Kinh trong trường hợp thành phố hứng chịu các cuộc tấn công.
Kể từ năm 2000, bí ẩn về thành phố ngầm khổng lồ này dần được hé mở khi nó được mở cửa cho du khách tham quan.Một số khu vực trong thành phố còn được tận dụng làm nơi ở cho sinh viên và những người vô gia cư, mang đến cho họ một mái ấm an toàn và đầy đủ tiện nghi.